ΦΡΑΧΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΥΡΑ

ΦΡΑΧΤΕΣ ΚΑΙ  ΠΑΡΑΘΥΡΑ

ΝΑΟΜΙ ΚΛΑΙΝ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Α. ΛΙΒΑΝΗ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΆΓΓΕΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΑΤΟΣ

Της Σωτηρίας Κυρίτση 

Συνοπτική Περιγραφή:

          Στις αρχές του Μαρτίου του 2002, στο Μπουένος Άϊρες, μερικά τετράγωνα μακρύτερα από το Εθνικό Κογκρέσο της Αργεντινής, ένα σύνθημα στην πρόσοψη μιας πολυκατοικίας έγραφε «αϊ στο διάολο ΔΝΤ». Ήταν η απάντηση των ενοίκων, που απειλούνταν με έξωση, στους εκπροσώπους του ΔΝΤ που εκείνες τις ώρες διαπραγματεύονταν για μια ακόμη φορά με τον πρόεδρο της χώρας. Είχαν προηγηθεί δυο χρόνια σκληρής επιτήρησης , με μαζικές ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας, και το ΔΝΤ πίεζε να δοθεί η διαχείριση της οικονομίας σε «ξένους παράγοντες» ανάμεσά τους και μια επιτροπή  «έμπειρων ξένων τραπεζιτών από κεντρικές τράπεζες».

          Όμως οι πολίτες είχαν άλλα σχέδια. Ήταν αποφασισμένοι να αγωνιστούν, όπως οι κάτοικοι της πολυκατοικίας που αποφάσισαν να οχυρωθούν στα σπίτια τους και να αντισταθούν στην έξωση. Με όλη τη γειτονιά να στέκεται αλληλέγγυα στο πλευρό τους. Ανοίγοντας έτσι ένα παράθυρο ελπίδας στο φράχτη που ύψωνε το ΔΝΤ.

Κριτική βιβλίου: 

Σε αυτό το κείμενο βρίσκεται η ουσία του βιβλίου της Ναόμι Κλάιν «φράχτες και παράθυρα». Η συγγραφέας των «No logo» και «Δόγμα του σοκ» , συγκεντρώνει εδώ τις ανταποκρίσεις της στο μέτωπο της μάχης ενάντια στην παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. Έτσι, οι σκόρπιες σημειώσεις της στις άγριες οδομαχίες με σπασμένες βιτρίνες και το νέφος  των δακρυγόνων αλλά και από τα συνέδρια με παθιασμένους ομιλητές που επιθυμούν την οργάνωση  ενός διάχυτου κινήματος, ,μετατρέπονται σε σύντομα άρθρα. Οι μαχητές του Σιάτλ, πρωταγωνιστές της εναρκτήριας σύγκρουσης με τους κυρίαρχους της παγκόσμιας οικονομίας συναντούν τους ακτιβιστές των κοινωνικών κέντρων στην Ιταλία. Ενώ οι διαδηλωτές της Πρωτομαγιάς του 2001 στο Λονδίνο στέκονται πλάι στους Ζαπατίστας που, σε πείσμα των καιρών, διατηρούν τις αυτόνομες κοινότητές τους. Είναι οι απόπειρες διαφυγής από τα πελώρια τείχη που υψώνει ο κόσμος των πολυεθνικών σε κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής. 

          Γραμμένο το 2002, το βιβλίο αποκτά νέα σημασία σήμερα. Δείχνει ότι κάποιοι άνθρωποι που αγωνίζονται στους δρόμους ενάντια στους ισχυρούς της οικονομίας είχαν ήδη συνειδητοποιήσει την έλευση της καταστροφικής κρίσης του 2008. Γι’ αυτό και συγκρούονταν με την αστυνομία στους δρόμους της Πράγας, της Γένοβας, του Σιάτλ. Ταυτόχρονα όμως, όσο οι κυρίαρχοι αποφάσιζαν το μοίρασμα του κόσμου, αυτοί φρόντιζαν να ανοίγουν παράθυρα διαφυγής από τη λαίλαπα του οικονομικού συστήματος. Στους πολίτες μένει να βρουν τα περάσματα ελευθερίας και να τα διασχίσουν. Ή όπως έλεγαν στις asambleas, δηλαδή τις λαϊκές συνελεύσεις της Αργεντινής, «το ΔΝΤ απέτυχε, ήρθε η σειρά του λαού να κυβερνήσει».

          Τα κείμενα του βιβλίου περιέχουν τα πιο καταδικαστικά στοιχεία που η συγγραφέας κατάφερε να συγκεντρώσει για να αντιμετωπίσει δημόσια τους νεοφιλελεύθερους οικονομολόγους, αλλά καταγράφουν επίσης τις πιο συγκινητικές εμπειρίες που έζησε στους δρόμους δίπλα σε συντρόφους της ακτιβιστές, συνειδητοποιώντας ότι ήταν αυτόπτες μάρτυρες ενός μοναδικού συμβάντος: της συναρπαστικής στιγμής όπου οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι προσπαθούσαν να εισβάλουν στην κλειστή λέσχη των ειδικών όπου καθορίζεται η συλλογική μοίρα μας.

         Προκλητικό, οξυδερκές και παθιασμένο, το «Φράχτες και Παράθυρα» αποτελεί την καταγραφή της κοσμοϊστορικής έναρξης του κινήματος κατά του νεοφιλελευθερισμού. Τα κείμενα δεν είναι παρά φωτογραφίες δραματικών στιγμών μέσα στο χρόνο, μια καταγραφή του πρώτου κεφαλαίου της πολύ παλιάς και επαναλαμβανόμενης ιστορίας της ανθρωπότητας η οποία αγωνίζεται να γκρεμίσει φράχτες μέσα στους οποίους προσπαθούν να την κλείσουν, να ανοίξει παράθυρα, να ανασάνει βαθιά, να δοκιμάσει την ελευθερία.

Πηγή: περιοδικό «ΕΨΙΛΟΝ», από την εφημερίδα «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», Κυριακή 20/11/2011

Πηγή: http://www.livanis.gr/ViewPreRelease.aspx?Id=907386

 

Απόσπασμα από το βιβλίο:

« Η κρίση δε σεβάστηκε τα εθνικά σύνορα. Η ανθούσα παγκόσμια οικονομία που ήταν επικεντρωμένη στην αναζήτησα του βραχυπρόθεσμου κέρδους, στάθηκε ανίκανη να ανταποκριθεί  στη διαρκώς επιδεινούμενη οικονομική και ανθρώπινη κρίση. Αδυνατούσε, για παράδειγμα, να πραγματοποιήσει  τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παρά τις υποσχέσεις, ήταν ανίκανη να αφιερώσει τους αναγκαίους πόρους για να αντιστραφεί η εξάπλωση του ιού HIV στην Αφρική.  Ήταν απρόθυμη να ανταποκριθεί στις διεθνείς δεσμεύσεις να μειωθεί η πείνα ή έστω να εγγυηθεί την ασφάλεια των τροφίμων μετά από τα διατροφικά σκάνδαλα στην Ευρώπη. Είναι δύσκολο να εξηγηθούν οι λόγοι για τους οποίους το κίνημα διαμαρτυρίας ξέσπασε στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, καθώς τα περισσότερα από αυτά τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα υπήρχαν επί δεκαετίες.  Πάντως ένας από τους λόγους είναι η ίδια η παγκοσμιοποίηση.»